Η διαμαρτυρία ως performance art (και τούμπαλιν)

Από τις κινητοποιήσεις ενάντια στο έργο της πολύπλευρης κυβερνητικής παλινόρθωσης διαφάνηκαν οι νέες πολιτισμικές και ταξικές συμμαχίες στο χώρο του συμβολικού. Οι έξι εβδομάδες κινητοποιήσεων των εκπαιδευτικών φαίνεται ότι διασκεδάστηκαν υπό το βάρος της αδυναμίας άρθρωσης ενός κάποιου δραματοποιημένου λόγου. Οι διεκδικήσεις υπέφεραν μάλλον από την ανία που επιφέρει η διανοητικοποίηση των υλικών διεκδικήσεων στο χώρο της αστικής κουλτούρας, μιας κουλτούρας που αποτελεί το περιβάλλον της εκπαιδευτικής κοινότητας. Αντίθετα, η σύντομη αλλά εκρηκτική παρουσία των συμβασιούχων στον τομέα της καθαριότητας κατάφερε να ικανοποιήσει το κοινό αίσθημα της κοινωνίας του θεάματος και των πυλωρών της. Κέντησε πάνω στον εξωτικό καμβά της εξαθλίωσης ένα μυθιστορηματικό μελόδραμα με υλικά από τη κατεδάφιση του οικοδομήματος της λαϊκής κουλτούρας. Η τηλεόραση ως κατ’ εξοχήν εκπρόσωπος της μαζικής κουλτούρας δρέπει πλέον τις δάφνες της επίπονης διαδικασίας εκπαίδευσης και συρραφής των λαϊκών τάξεων. Οι συμβασιούχοι, παροχείς προσωρινού έργου εικοσιπενταετίας, υιοθέτησαν τη μεταμοντέρνα ρητορική της εικόνας. Έπλασαν εντυπώσεις σε ένα πεδίο όπου ούτως ή άλλως το τέλος της λογικής είχε ήδη επέλθει. Η συμμαχία είναι ολοφάνερη: η μαζική κουλτούρα εγκολπώνεται ολικά πλέον την λαϊκή, ενώ η αστική κουλτούρα του λόγου και του επιχειρήματος εμμένει στις παραδόσεις της χάνοντας σταθερά έδαφος. Η πορεία προς την κακιστοκρατία φαντάζει νομοτελειακή και ιδανική για τους θεράποντες της κοινωνικής διαίρεσης και του θρυμματισμού κάθε αλληλεγγύης.

Η εικόνα του πρώην λοκατζή πατριώτη που βράζει στο ζουμί του και αυτή του βιοπαλαιστή που προβάρει το φέρετρο θα μπορούσαν να έχουν βγει από τα πλατό της μεγάλης του Αρναούτογλου σχολής, αν η τελευταία διέθετε λίγο παραπάνω μαύρο χιούμορ και ακόμα ευτελέστερο γούστο.Η κοινωνική performance art για χάρη των επονομαζόμενων δελτίων ειδήσεων διακρίνεται από μια εμπρόθετη σωματικότητα, την οποία στερείται η αστική εκδοχή των νέων (ελλήνων) καλλιτεχνών. Η επιτελεστικότητα είναι το κοινό έδαφος. Αυτό που διαχωρίζει τις περιπτώσεις είναι πως στη πρώτη το σώμα είναι το ντοκουμέντο, ενώ στη δεύτερη η ματιέρα. Και αν στη πρώτη περίπτωση το αίτημα είναι η υλική καταξίωση της ζωής, στη δεύτερη είναι η αποπραγμοποίηση της σχέσης μας με τις υλικές συνθήκες.

Το γεγονός είναι πως το σώμα υποφέρει, ανεξάρτητα από την εκφορά αυτού του πόνου. Η δραματοποίηση είναι μια μεταφορά και μετουσίωση του σεξουαλικού παιχνιδιού οδύνης / ηδονής. Από εκεί αντλούμε τις συμπεριφορές μας για να εκφραστούμε στον δημόσιο χώρο: η στέρηση μετουσιώνεται σε εξουσία που ευνουχίζει και η περίσσεια σε κραυγές του Πραγματικά ανικανοποίητου.